زاد روز خود و نزدیکانمان را فراموش نکنیم ، جشن بگیریم و شادی را به یکدیگر هدیه دهیم .
حکیم ارد بزرگ
آیا میدانستید که سوسک ها مقاوم ترین موجودات در برابر گرسنگی هستند. آنها می توانند یک ماه بدون غذا و دو ماه بدون آب زنده بمانند
امام سجاد علیه السلام :
حُجُّوا وَ اعتَمِرُوا تَصِحَّ أبدانُکُم و تَتَّسِع أرزاقُکُم؛
حجّ و عمره به جاى آرید تا بدنتان سالم و روزیتان فراخ شود.
تاریخچه روز جهانی محیط زیست به سال ۱۹۷۲ میلادی یعنی ۴۴ سال پیش بازمی‌گردد. در آن سال برای اولین بار، سازمان ملل متحد کنفرانسی را با موضوع انسان و محیط زیست در شهر استکهلم سوئد برگزار کرد. همزمان با برپایی این کنفرانس مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه‌ای را تصویب کرد که منجر به تشکیل UNEP (برنامه محیط زیست سازمان ملل) شد.
هم اکنون ۴۴ سال است که UNEP در سراسر جهان مراسم ویژه‌ای را به مناسبت این روز برگزار می‌کند. مراسم این روز می‌تواند به اشکال مختلف از جمله راهپیمایی‌های خیابانی، همایش‌های دوچرخه سواری، نمایش، مسابقات نقاشی و مقاله‌نویسی در مدارس، درختکاری، فعالیت‌های مربوط به بازیافت، پاکسازی و…. برگزار می‌شود. هدف از برپایی چنین مراسم‌هایی جلب توجه عمومی به مسائلی است که محیط زیست را آلوده می‌سازد. هر سال نیز یکی از مسایلی که شدیداً محیط زیست را تهدید می‌کند به عنوان موضوع این روز انتخاب می‌شود.
در ۵ ژوئن سال ۱۹۷۲ میلادی بود که برای نخستین بار، کنفرانسی با موضوع انسان و محیط زیست توسط سازمان ملل متحد در شهر استکهلم سوئد برگزار شد. همزمان با این مراسم، قطعنامه‌ای تصویب شد که تشکیل برنامه محیط زیست سازمان ملل (United Nations Environment Programme) یا به اختصار UNEP را در پی داشت. این نشست به کنوانسیون استکهلم شهرت یافت و در آن حق برخورداری انسان از محیط زیست سالم، هم تراز با حقوق بشر شناخته شد.
به همین مناسبت تاریخ آغاز این کنفرانس را با عنوان روز جهانی محیط زیست وارد تقویم کردند و در آن به اجرای برنامه‌هایی از قبیل راهپیمایی‌های خیابانی، همایش‌های دوچرخه سوارای، کنسرت‌های سبز، مسابقات نقاشی و مقاله نویسی، درختکاری و برنامه‌های بازیافت و پاکسازی پرداختند. برگزارکنندگان امیدوار بودند که این فعالیت ها منجر به بالا بردن سطح آگاهی و اقدام در مورد مسایل فوری از آلودگی دریایی و گرم شدن کره زمین تا مصرف پایدار منابع و جرایم حیات وحش شود.
این روز دارای ابعاد مختلفی است که عبارتند از:
۱. روزی برای مردم
روز جهانی محیط زیست روزی برای مردم است تا به بهانه آن کاری برای مراقبت از زمین انجام دهند و تغییر را آغاز کنند. این تغییر می‌تواند در خود فرد صورت گیرد یا به صورت محلی انجام شود و حتی می‌تواند در سراسر کشور و یا در سطح جهانی به اجرا در آید. همه در انتخاب آزاد هستند…
۲. شعاری متفاوت در هر سال
در هر سال، روز جهانی محیط زیست روی یک موضوع متمرکز می‌شود و با تاکید روی یک مساله زیست محیطی، شعاری را به این روز اختصاص می‌دهد.
۳. میزبانی روز جهانی محیط زیست
حدود ۱۰۰ کشور در فعالیت‌های مربوط به روز جهانی محیط زیست شرکت می‌کنند، اما در هر سال کشوری به عنوان میزبان در نظر گرفته می‌شود تا مراسم رسمی در آن برگزار شود. در این مراسم چالش‌هایی که میزبان در مسایل زیست محیطی با آنها مواجه است، مورد بررسی قرار می‌گیرد و راهکار‌هایی برای بهبود آنها ارائه می‌شود.
۴. شعار روز جهانی محیط زیست در سال ۲۰۱۸
در هر سال، با توجه به مشکلات زیست محیطی، شعاری خاص برای روز جهانی محیط زیست در نظر گرفته می‌شود و امسال مردم، این روز را با شعار «غلبه بر آلودگی پلاستیک» جشن می‌گیرند که به نوعی حذف لوازم پلاستیکی و آلودگی آنها از محیط زیست را دنبال می‌کند. این شعار یک فراخوانی جهانی برای اقدام همه ما در مبارزه با یکی از بزرگترین چالش‌های محیط زیستی عصر حاضر به شمار می‌رود.
۵. چرا این شعار انتخاب شده است؟
ما انسان‌ها از پلاستیک استفاده‌های زیادی می‌کنیم و این مساله تا جایی پیش رفته که حذف بسیاری از مصارف آن در زندگی اصلا ممکن نیست. در دنیای امروز کار را به جایی رسانده‌ایم که پلاستیک آثار بسیارناگواری در محیط زیست به جا گذاشته است، آثاری که برخی از آنها را نمی‌توان جبران کرد.
در هر دقیقه یک میلیون بطری آب آشامیدنی در جهان تولید می‌شود و ۵۰۰ میلیارد کیسه پلاستیکی نیز به دلایل مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. بسته بندی‌ها بیشتر از پلاستیک هستند و حدود یک سوم از آنها از طریق سیستم‌های جمع‌آوری زباله، جمع آوری نمی‌شوند، جالب اینجاست که این بسته بندی‌ها جای دوری نمی‌روند و همین جا در محیط زیست ما ماندگار می‌شوند.
ورود ۱۳ میلیون تن پلاستیک به اقیانوس‌ها در هر سال آماری نیست که بتوان به این راحتی از کنارش گذشت و اثرات آن را بر بقای آبزیان نادیده گرفت. این پلاستیک‌ها باید ۱۰۰۰ سال در اقیانوس‌ها رها باشند تا شاید تجزیه شوند.
در دهه گذشته میزان مصرف پلاستیک به بیش از مقدار مصرف آن در کل قرن گذشته رسیده است و پلاستیک ها بیش از ۱۰ درصد زباله های روزمره ما را شامل می شوند. همه این آمار و ارقام تنها بخش کوچکی از فاجعه ای که دنیا با آن دست به گریبان است را نشان می‌دهد. پیام اصلی شعار انتخابی امسال این است که هر کدام از ما در زندگی روزمره خود، به روش‌های ممکن تغییراتی ایجاد کنیم که از بار سنگین آلودگی‌های پلاستیکی بکاهیم و محیط زیست خود را از خطرات ناشی از انباشت ظروف و کیسه‌های پلاستیکی نجات دهیم. از این طریق، می توانیم شاخص‌های سلامت جوامع انسانی، گیاهی و جانوری را بهبود بخشیم.
هدف از برگزاری چنین مراسمی جلب توجه عمومی به مسائلی است که محیط زیست را آلوده می‌سازد. هر سال نیز یکی از مسایلی که شدیدا محیط زیست را تهدید می کند به عنوان موضوع این روز انتخاب می شود.
هدف UNEP ( برنامه محیط زیست سازمان ملل) از برگزاری چنین مراسمی عبارت است از: