زاد روز خود و نزدیکانمان را فراموش نکنیم ، جشن بگیریم و شادی را به یکدیگر هدیه دهیم .
حکیم ارد بزرگ
آیا میدانستید که سوسک ها مقاوم ترین موجودات در برابر گرسنگی هستند. آن‌ها می توانند یک ماه بدون غذا و دو ماه بدون آب زنده بمانند
امام سجاد علیه السلام :
حُجُّوا وَ اعتَمِرُوا تَصِحَّ أبدانُکُم و تَتَّسِع أرزاقُکُم؛
حجّ و عمره به جاى آرید تا بدنتان سالم و روزیتان فراخ شود.
لجبازی یک نوع واکنش است که ممکن است با داد زدن، قشرق به پا کردن، گریه کردن، به دیگران ناسزا گفتن، آسیب رساندن به دیگران، شکستن وسایل و... همراه باشد. افراد لجباز اعتماد به نفس پایینی دارند و از خودباوری مناسبی برخوردار نمی‌باشند. نوجوانان، بنا به شرایط روحی، جسمی و فشار اجتماعی که بر دوششان است می توانند با انجام هر یک از رفتارهای بالا، اعتراض خود را اعلام کنند و به قول والدین، با لجبازی کارشان را پیش ببرند. بسیاری از والدین نمی دانند که با یک نوجوان لجباز باید چگونه رفتار کنند تا رفتارش را کنترل کنند و یا نمی دانند علت و منشا لجبازی در دوران نوجوانی چیست؟ بنابراین برخورد نادرستی با آن ها خواهند داشت و هر لحظه از نوجوانشان بیشتر فاصله می‌گیرند.
بسیاری از والدین دوست دارند بدانند که چرا فرزندشان لجبازی می کند؟ دلایل مختلفی می‌تواند باعث لجبازی دردوران نوجوانی شود اما به طورکلی می توان دو علت را نام برد
بلوغ یکی از مواردی است که همزمان با دوره نوجوانی اتفاق می‌افتد و این موضوع کار را برای والدین سخت‌تر می کند. تغییرات هورمونی با تاثیری که روی بدن و روان نوجوانان می‌گذارند، می توانند از عللی باشند که موجب لجبازی در آن‌ها می‌شود. این هورمون‌ها آنقدر موثر و پررنگ هستند که باعث می‌شوند نوجوانان رفتارهای غیر قابل قبولی داشته و یا از خط قرمز خانواده‌ها عبور کنند.
لجبازی به دلیل ویژگی‌هایی در دوران نوجوانی
از ویژگی‌های دوران نوجوانی می‌توان به استقلال، اظهار نظر و علاقه پیدا کردن به بحث با بزرگسالان اشاره کرد. همین موارد باعث می شوند که گاه نوجوان لجبازی کند تا استقلال خودش را ثابت و حرفی برای گفتن داشته باشد. آن‌ها دوست دارند بگویند که رفتار و نوع فکر والدین اشتباه و کاری که خودشان انجام می‌دهند درست است.
با نوجوان لجباز باید چگونه برخورد کنیم؟
والدین قبل از هر چیز باید بدانند لجبازی در دوران نوجوانی تا حد زیادی طبیعی است، پس برخورد والدین در این دوران اهمیت زیادی پیدا می کند. والدین باید بدانند چطور می‌توانند لجبازی را در نوجوانشان کم رنگ تر مرده تا کمترین آسیب را برایشان داشته باشد. از این رو توصیه می شود مقاله روانشناسی نوجوان را بخوانید. در مطلب زیر قصد داریم چند راهکار مناسب ارائه دهیم، با این حال قبل از اجرا کردن آن ها بهتر است با ویژگی های نوجوان نیز آشنا شوید.
جلوی لجبازی در دوران نوجوان را بگیرید | سرزنش نکنید
نصیحت کردن، سرزنش، طعنه و کنایه را کنار بگذارید. انجام دادن این کار اثرات مخربی روی نوجوان شما خواهد گذاشت. به جای نصیحت کردن، سعی کنید دلایل تان را توضیح و نظرتان را بگویید. او را مطمئن کنید که هر تصمیمی بگیرد شما کمکش می کنید.
یکی از نکاتی که والدین باید رعایت کنند این است که فضای صمیمی با نوجوان خود داشته و رابطه دوستانه برقرار کنند. اگر موضوعی مطرح شد، کنارش باشید و او را در هیچ شرایط تنها نگذارید. احساس اعتماد و اطمینان به شما، می‌تواند لجبازی را تا حد زیادی کم کند.
اگر در زمینه ای با او مخالف هستید و فعلا دوست ندارید کاری را انجام بدهد، دلایل منطقی برایش بیاورید. به او نگویید مخالفت شما دلیل خاصی ندارد و شما دوست ندارید این کار را انجام بدهد. این جملات می‌توانند لجبازی او را تقویت کند. برای این کار می توانید بگویید: "من برای مخالفت با این کار چند دلیل دارم که اگر دوست داشته باشی درباره شان صحبت کنیم"و یا "بنا به این دلیل، من با این کار مخالفم".
سعی کنید علت اصلی را مشخص و با او منطقی و روشن صحبت کنید.
برخلاف چیزی که فکر می کنید، نوجوانان عاشق مسئولیت پذیری هستند. سعی کنید از کارهای به ظاهر کوچک شروع و مسئولیت‌های بزرگتری را به آن ها محول کنید. یادتان نرود که او را تشویق کنید و از توانمندی هایش تعریف کنید. با این کار او می فهمد که شما او را دوست دارید و بهترین تصمیم‌ها را برایش می‌گیرید.
یکی از مواردی که در این دوره باید رعایت کنید، این است که به نوجوان اصلا دستور ندهید. به دلیل شرایط سنی و ویژگی‌های جدیدی که به او اضافه شده است، دستور دادن شما فقط اوضاع را خراب‌تر می کند. اگر خواسته‌ای دارید سعی کنید دوستانه مطرحش کنید و مثل بزرگترها با او برخورد کنید.
می‌توانید از جمله‌های "اگر ممکن است این کار را انجام بده"، "اگر وقت داشتی ..."، "خیلی خوب می شد اگر این کار را انجام می دادی"، "کاش بتوانی در این زمینه به من کمک کنی"، "اگر نظر من را بخواهی..."، استفاده کنید تا نتایج بهتری بگیرید.
لجبازی در دوران نوجوانی با سرسختی آن ها در تصمیم هایشان همراه است پس سعی نکنید با صحبت های طولانی و نصیحت او را متقاعد کنید که اشتباه می‌کند. با این کار، مخالفت آن‌ها نیزبیشتر شده و قطعا کار به جایی نمی‌رسد. بهترین راهکار در این موارد این است که به او بفهمانید احساساتش را درک و می دانید چه می‌گوید.
می‌توانید از این جملات استفاده کنید: "شرایطت را کاملا درک میکنم و می دانم چه احساسی داری، ولی اگر من جای تو بودم...." یا " نظر من این است که... تو خودت تصمیم گیرنده نهایی هستی و نظرت برای ما محترم است".
به چیزهای کوچک و کم اهمیت گیر ندهید. یکی از اشتباهات والدین این است که سعی دارند نوجوان را کنترل و مدیریت کنند. معلوم است که نوجوان لجبازی کرده و کار خودش را انجام می‌دهد! مثلا اگر موهایش را طوری کوتاه کرده که شما دوست ندارید و این مورد آسیبی برایش ندارد، گیر ندهید. بگذارید بعضی چیزها را تجربه و بدانند که در مواردی استقلال دارند.
معمولا با به بلوغ رسیدن فرزندان، تنش ها در خانواده بیشتر می شود. پس اگربا فرزند نوجوان خود نمی توانید مانند گذشته ارتباط مناسبی داشته باشید، بهتر است قبل از سخت شدن اوضاع از مشاوره خانواده استفاده نمایید. متخصص خانواده به شما کمک می کند تا هر دو طرف درک بهتری از یکدیگر داشته و با افزایش همدری و همدلی ارتباط والد فرزندی ترمیم شود.
نویسنده :خانم کیهانی